نقد سریال جیران

سریال جیران به کارگردانی حسن فتحی و نویسندگی مشترک احسان جوانمرد و حسن فتحی و تهیه کنندگی اسماعیل عفیفه ، بعد از حواشی بسیار بالاخره وارد پلتفرم های شبکه ی نمایش خانگی شد. نام حسن فتحی به تنهایی برای جلب توجه هر مخاطبی کافی است و طبیعتاً انتظارات مخاطب به همان اندازه بالا خواهد رفت. پریناز ایزدیار، مریلا زارعی، رعنا آزادی ور، بهرام رادان، ستاره پسیانی، امیر آقایی، مهدی پاکدل، امیرجعفری، رویا تیموریان، هومن برق نورد، غزل شاکری، و… از بازیگران اسریال جیران هستند.

نقد و بررسی سریال جیران قسمت 1 تا 5

اما در حالی پنج قسمت از سریال جیران پخش شده که هنوز در آن هیچ اتفاق غافلگیر کننده‌ای که توان جذب مخاطب را داشته باشد نیفتاده است.

قطعاً نمی توان تأثیر منفی انتخاب سوژه‌ی نخ نمای حرمسرای ناصرالدین شاه را به عنوان سوژه‌ی مرکزی داستان، در کاهش جذابیت درام بی تأثیر دانست. چرا که گوش مخاطب ایرانی از شنیدن داستان های قجری پر است و در مقابل تشنه ی شنیدن قصه هایی از تاریخی جز تاریخ قاجار.

قصه هایی که گویی تقدیر بر آن شده که پنهان بمانند و به گوش کسی نرسند. قصه هایی از پادشاهانی که زمانی آوازه ی نامشان پهنه ی گیتی را درمی نوردیده. فرماندهانی که شنیدن نامشان لرزه بر اندام دشمنان این مرز و بوم می انداخته. و این در حالی است که سیاست های بخصوصی مبنی بر این است که چندین و چند سریال در باب حرمسرای همایونی لبریز از زن عقدی و صیغه ای شاهی که بی شک مبتلا به نوعی بیماری جنسی بوده ساخته و به جنبه های مختلف آن پرداخته شود.

حالا هر بار به لطایف الحیلی باب صحبت درباره‌ی حرمسرای این مرد بیمار گشوده می شود و این بار هم به بهانه‌ ی عشق آتشینش به دختری روستایی! و لابد قرار است این عشق آتشین ختم به یک کاتارسیس تلخ و شیرین شود و اشک از چشمان ما جاری کند.

اشک از چشمان ما آنجایی جاری می شود که کارگردان کاربلدی چون حسن فتحی یا نمی خواهد یا اجازه ندارد بجای پرداختن به یک شخصیت بیمارگونه، به مردان بزرگ تاریخ این سرزمین بپردازد. که مبادا عزت نفس پایمال شده ی ملت ایران در لابه لای کتاب های تاریخ نظام آموزش و پرورش احیا شود و بدانند که « بی کفایتی شاهان » و « دخالت های بیگانگان »، تمام تاریخ این سرزمین که نه، سر سوزنی از تاریخ ایران هم نیست.

همچنین بخوانید : نقد و بررسی سریال یاغی

سخن تازه ای برای گفتن نیست!

با تمام این اوصاف پنج قسمت از سریال « جیران » در حالی پخش شده هیچ سخن تازه ای برای گفتن نداشته و هیچ مخاطب جدی ای نمی تواند کوچکترین دلیلی برای تماشای ادامه ی آن پیدا کند. چرا که دیگر کیست که نداند ناصرالدین شاه در باغی قدم می زده که عاشق دختری شده.

خود سریال ساز نیز بر این مسأله واقف بوده و سعی کرده با انتخاب بازیگرانی مخاطب پسند چون پریناز ایزدیار، رعنا آزادی ور، مریلا زارعی ، بهرام رادان، ستاره پسیانی، امیر آقایی و غیره ضعف های سناریو را رفع و رجوع کند.

اما فضاسازی نامناسب و باور ناپذیر سریال آنقدر در ذوق مخاطب می زند که حضور هیچ کدام از این بازیگران گرهی از کار باز نمی کند. فضاسازی نامناسبی که حاصل مواردی چون گریم یا بهتر بگوییم میکاپ امروزی بازیگران ، از بین رفتن راکورد دیالوگ گویی که گاهی امروزی و گاهی درباری ست، طراحی لباس ناشیانه و به دور از واقعیت هم در لوکیشن روستایی و هم در دربار، است، ایجاد ارتباط حسی با اثر را غیرممکن ساخته است.

مطالعه بیشتر: نقد سریال خاتون

حین تماشای سریال بارها و بارها افسوس خوردم بابت افت کیفی کار سریال سازی که آثاری چون شب دهم و شهرزاد را در کارنامه اش داشته است.انتخاب بازیگر نقش ناصرالدین شاه و پریناز ایزدیار را می توان اولین نقص سریال دانست. ناصرالدین شاهی که بهرام رادان بازی می کند یک جوان عاشق پیشه ی شاعر مسلک، هنردوست و هنرمند و جوانمرد است که هیچ سنخیتی با آن شاه امیرکبیر کش لاابالی ندارد. گویی یک شخصیت خیالی بدون در نظر گرفتن واقعیات تاریخی ساخته و پرداخته شده تا تنها در خدمت این داستان عاشقانه باشد و بس.

انتخاب پریناز ایزدیار برای این نقش که بیشتر مناسب بازیگری کم سن و سال تر و ظریف تر بود نیز دومین نقص انتخاب کست است. نه بازی ، نه دیالوگ ها، نه شخصیت پردازی، هیچ کدام ذهن مارا به سمت یک دختر روستایی در زمان سلطنت قاجار نمی برد.

همچنین بخوانید: نقد سریال قبله عالم

از دعواهای زنان عقدی شاه و مادرشوهرشان، که حتی تاریخ مصرفشان در سریال های دست چندم ترکیه ای به سر آمده هم دیگر بهتر است چیزی نگوییم و نشنویم.

روابط خواجه های دربار شاه که گویا قرار است به عنوان یک پیرنگ فرعی مخاطب را همراه کند، تا کنون ایده ی خاصی را پیش نگرفته و هر از چند گاهی خودی نشان می دهد و دوباره پنهان می شود.

سرهم بندی اتفاقاتی که در سناریو رخ می دهند، گاهی به صورت آزاردهنده ای مصنوعی و ناشیانه از آب درآمده. مانند مرگ برنامه ریزی شده ی مادربزرگ سیاوش، یا نامه ای که پدر جیران با منطقی کودکانه برایش می نویسد و در آن از سیاوش نام می برد. اینکه چطور تمام اهالی آن روستا باسوادند و نامه نگاری رسم و آیینشان بماند، ولی کدام پدر ساده لوحی نام معشوقه ی سابق دخترش را در نامه ای می نویسد و نامه را روانه ی دربار دامادش میکند؟ شاید تنها پدری که به عمد قصد جان دخترش را کرده. واقعاً راه منطقی تری، برای افشای راز سیاوش و جیران در نزد شاه وجود نداشت؟!

در پایان آنچه درباره ی سریال واضح است، عدم برآورده شدن انتظارات مخاطبانی است که یک سال تمام، به اعتبار نام حسن فتحی، چشم به راه پخش جیران و تولد شهرزادی دیگر بودند.