بررسی و نقد فیلم روز های نارنجی

نقد فیلم روز های نارنجی

 

روزهای نارنجی فیلمی به کارگردانی آرش لاهوتی، به نویسندگی آرش لاهوتی و جمیله دارالشفایی، و تهیه کنندگی علیرضا قاسم خان، محصول سال ۱۳۹۶ است. همچنین  فیلمبرداری آن بر عهده ی فرشاد محمدی و موسیقی کار بر عهده ی کریستف رضاعی بوده است.

هدیه تهرانی درنقش «آبان»، علی مصفا در نقش«مجید»، مهران احمدی در نقش«کاظم»، علیرضا استادی در نقش«یعقوب» و ژیلا شاهی در نقش«فیروزه»، بازیگران فیلم را تشکیل می دهند.

بررسی و نقد فیلم روز های نارنجی

نقد فیلم روز های نارنجی
علی مصفا و هدیه تهرانی – نقد فیلم روز های نارنجی

 

بازدید از صفحه اخصاصی جشنواره فجر 99

اولین نمایش جهانی فیلم روزهای نارنجی در چهل و سومین دوره جشنواره فیلم تورنتو بوده است.و پس از آن در ۱۲ بهمن ۱۳۹۷ در جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمد و نامزد بهترین فیلم بخش نگاه نو از سی و هفتمین دوره ی جشنواره فیلم فجر نیز گردید.

فیلم درباره زنی به نام«آبان»، می باشد که ساکن یکی از شهرهای شمالی کشور است.آبان زن باغ داری است که در زمان برداشت محصول، برای پیدا کردن کارگر فصلی با مسائل و مشکلاتی مواجه می شود.

پادکست نقد فیلم روز های نارنجی به همراه موسیقی متن فیلم با صدا و قلم وصاله لطیفی:

گرگی در لباس میش

واقعیت این است که سخن گفتن از یک فیلم با مضمونی تا این حد«ضدزن» برای نگارنده کار سهلی نخواهد بود.به خصوص که این جهان بینی فیلمساز در پوششی غیر از تفکرواقعی و پنهان در پس آن ساخته شده است.و این زنندگی اثر را دوچندان می کند.زیرا تا قبل ازبخش های انتهایی فیلم نمی شود بلایی را که فیلساز می خواهد بر سر تمام ایستادگی های قهرمان زنش بیاورد حتی حدس زد.البته این نه به علت وجود تعلیق و هیجان در فیلمنامه، که به دلیل تغییر صدوهشتاد درجه ای روند داستان در دقایق آخرفیلم است.تغییراتی چنان ناگهانی که گویی انتهای فیلم دیگری با یک سری جهان بینی متفاوت و متضاد، بریده شده و به انتهای فیلم روزهای نارنجی متصل شده است.به شخصه باورش برایم دشوار و ناراحت کننده است که چنین فیلمی در چنین زمانه ای ساخته شده باشد.

با توجه به این چرخش ناگهانی فیلمنامه، چاره ای جز بررسی فیلم  در دو بخش اول و دوم نمی بینم. زیرا هرچه در بخش اول گفته می شود در بخش دوم نفی می شود.

بخش اول

آبان زنی مستقل و قوی است.او با تمام مشکلات سر راه برداشت محصول، همچون همکاران مردش به خصوص کاظم، به باد دادن پس اندازش توسط مجید، اعتراضات گاه و بیگاه کارگران فصلی زن و دزدی انبار توسط رقیبانش، به تنهایی دست و پنجه نرم می کند. بخصوص که همسرش مجید یک بچه شهری بی دست و پا نشان داده شده که جزیک همراهی صرفا فیزیکی و کم رنگ،  نقشی در حل مشکلات او ایفا نمی کند.و تنها نقش منع کننده و بازدارنده دارد، تا به اصطلاح روی همکاران مرد آبان به روی او باز نشود.هیچ کس واقعا کنار آبان نیست.فیروزه نیز که نزدیک ترین زن به‌ آبان است چشم به شوهر او دارد.آبان در چنین شرایطی یک مسوولیت و تعهد را قبول می کند که برای او ریسک بزرگی است.اما به هرحال او چاره ای ندارد. بعد از آن که آبان متوجه می شود مجید پول قسط وام انبار را برای خریدن ماهی و آکواریوم صرف کرده در وضعیت بدتری قرار می گیرد که در نهایت مجبور به فروش زیر قیمت ماشینش می شود. کمی بعدتر هم که با اعتصاب کارگران به گرفتن پول بهره ای روی می آورد.

با این حال آبان که تمام این مشکلات را زیرماسک سنگی اش پنهان کرده است یکی پس از دیگری می گذارند.حتی زمانی که متوجه خیانت احتمالی مجید و فیروزه می شود.اما سرانجام اعتصاب کارگران مانع از عملی شدن چیدن محصول می شود و شرایط برای آبان سخت تر از قبل می گردد.

یعقوب و فیروزه
علیرضا استادی و ژیلا شاهی – نقد وبررسی فیلم روز های نارنجی

بخش دوم

بخش دوم از جایی شروع می شود که آبان به همسر معتاد مریم اطلاع می دهد که بیاید و او را با خود ببرد. در بخش انتهایی فیلم نیز همانطور که مخاطب انتظارش را می کشد، باید فصل حل شدن یا نشدن این مشکلات باشد.که اتفاقا حل می شوند اما نه به دست قهرمان فیلم.آبان ِ خسته و از پا افتاده، به باغ می آید و متوجه می شود همسرش همه کارهای ناتمام او را یک شبه تمام کرده است.به همین سادگی.

سوالی که پیش می آید این است که فیلمساز در بخش اول آبان را محکوم به چه جرمی کرده است که اینگونه او را از سِمت قهرمانی فیلم خلع و ناگهان به یک زن ناتوان،رام ، نادم و سربه زیرتبدیل می کند؟

از ابتدای فیلم آبان طبق روال معمول ِ محصول چینی بنا به دلایلی تعدادی کارگر زن غیر بومی را استخدام می کند.برایشان جا و مکان جور می کند.هوایشان را دارد.حتی هوای دختری که گرفتار اعتیاد شده را بیشتر از همه دارد.در محیط کاری نیز مانند سایر مردان برای سود خود و باغ و کارگران خود می جنگد و کم نمی آورد.

پس چه چیز ازاوموجودی لایق این تنزل شخصیتی ساخت؟آیا می توان رابطه ی سردش با مجید را دلیل این شکست نهایی دانست؟پس شما را ارجاع می دهم به صحنه ای که مجید درست در شبی که آبان متوجه شده،اوهمه ی پول قسط وام را بدون اطلاع آبان خرج کرده است، تصمیم به نزدیک به شدن به آبان می گیرد.آبان به شدت از مجید عصبانی است.اما سعی می کند خشم خود را کنترل کند.اگر این رفتار کودکانه ی مجید تنها یک نمونه از عدم موقعیت شناسی های او به عنوان یک مرد بالغ باشد، حاصل چیزی جزآن زندگی سرد نخواهد بود.فیلمساز از یک زن در چنین موقعیت حساس و پرتنشی که آبان در آن گیر افتاده است چه انتظاری دارد؟

لابد باید آن کاپشن مردانه و سر و صورت آرایش نکرده را نیز به این جرم آبان اضافه کرده و حتی با مسأله ی خیانت احتمالی مجید نیز بسیار دلسوزانه برخورد نماییم.

از هر جنبه ای که به بررسی شخصیت پردازی آبانِ به تصویر کشیده شده توسط خود فیلمساز در بخش اول فیلم بپردازیم، چیزی جز یک زن که با تمام وجود و با شجاعتی مثال زدنی سعی در نجات وضعیت کاری و شغلی اش دارد نمی بینیم.

و اگر در بخش دوم قصد فیلمساز بر این بوده که آبان به علت تصمیمات عجولانه یا نادرستش،به یک آگاهی خودخواسته یا تحمیلی برسد و تغییر منش دهد، این سیر نزولی به هیچ وجه در فیلمنامه درست نمایش داده نشده است.و تغییر ناگهانی اوضاع، جز این معنی که زنی با وجود تمام ایستادگی هایش نهایتا برای انجام کارش محتاج همسر بی دست و پایش شد، نمی دهد. پس اصلا این همسر چرا از روز اول چنین قدرتمندانه وارد صحنه نشد؟.نقطه اوج به ذلالت کشیدن آبان در صحنه ای بود که آبان محل کار مریم را به همسر معتادش لو می دهد.و جالب آنکه آنجا نیز باید مردی وارد صحنه می شد تا مریم را سر جایش بنشاند.

 

غایب زیبا

مسأله قابل توجه دوم، غایب بزرگ قاب های دوربین است.آن هم درفیلم فیلمسازی که از دنیای مستند وارد سینما شده است.آن غایب چیزی نیست جز طبیعت.که به جز چند پن سریع از چند ردیف محدود درختان پرتقال هیچ چیز دیگری از آن باغ نمی بینیم.استفاده ی مصرانه از لنز تله در دل طبیعت شمال، و در باغ های پرتقال بی نهایت شگفت انگیز  انتخاب عجیبی است وعملأ کارگردان قصد نشان دادن ظرفیت های زیبایی شناسانه ی میزانسن فیلمش را ندارد.وبا این شرایط فیلمبرداری و انتخاب نما می توان گفت این فیلم می توانست در یک میزانسن شهری نیز ساخته شود.و تمام نماهای گرفته شده در باغ را می شد از خلال روایت دیالوگ محور دریافت کرد.

تحلیل فیلم روز های نارنجی
فیلم روز های نارنجی

بازیگران

از همان اولین دیالوگ هدیه تهرانی لحن عجیب  حرف زدنش توی ذوق می زند .لحنی که هرچه هست لهجه ی محلی نیست.بازی هدیه تهرانی دربخش زیادی از فیلم ریتم بسیار ثابتی دارد.که البته این درباره ی هدیه تهرانی امر تازه ای نیست.و او معمولا بازی اووراکتی ندارد.اما به هرحال نمی شود در بازی او آن زن محلی که خود نیز روزی کارگر فصلی همان باغ ها بوده است را دید.و فاصله ی بین بازی او و آبان مدنظر فیلمساز بسیار زیاد است.

علی مصفا نیز که گاهی این شبهه را در ذهن ایجاد می کند که گویی خودش نیز هیچ علاقه ای به تغییر سبک بازی اش ندارد.و به صورت خودآگاه بازی های قبلی اش را تکرار می کند.

در بازی مهران احمدی و علیرضا استادی نیز تکرار دیده می شود، اما با این حال بازی قابل قبولی داشتند.و تنها کسی که می تواند امتیاز خوبی بابت بازی اش بگیرد ژیلا شاهی است.

مطالعه ی نقد فیلم بی همه چیز با بازی درخشان هدیه تهرانی
نقد و بررسی بازیگران فیلم روز های نارنجی
نقد و بررسی فیلم روز های نارنجی

نقد فیلم روز های نارنجی در رسانه های دیگر:

نماوا زومجی هالیوود ریپورتر
صفحه ی فیلم روز های نارنجی:
IMDB

جوایز فیلم روز های نارنجی:

جایزهجشنواره
لوح تقدیر بهترین فیلمنامه
لوح تقدیر بهترین بازیگر زن
آرش لاهوتی و جمیله دارالشفایی
هدیه تهرانی
چهارمین دوره جشنواره فیلم سینه ایران تورنتو
تقدیر ویژه از بازیگر زن
بهترین فیلم
جایزه فیپرشی
جایزه کلیسای جهانی
هدیه تهرانی
آرش لاهوتی
آرش لاهوتی
آرش لاهوتی
شصت و هفتمین دوره جشنواره فیلم مانهایم
جایزه ویژه هیئت داوران برای بهترین بازیگر زنهدیه تهرانیهجدهمین دوره جشنواره فیلم ایمجین ایندیا
جایزه بزرگ بهترین فیلم
آرش لاهوتیهفدهمین دوره جشنواره پیونگ یانگ در کره شمالی
جایزه اصلی بهترین فیلمآرش لاهوتیجشنواره یاری

 

به این مقاله امتیاز دهید!

👆به این مقاله امتیاز دهید👆
—- و –—-
نظرات خود را در بخش نظرات با من در اشتراک بگذارید!

اشتراک در
اطلاع از
1 دیدگاه
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها

بی معنی ترین فیلم.حیف وقت .ممنون از سایت شما

1
0
دوست داریم نظرتونو بدونیم، لطفا دیدگاهی بنویسیدx